បញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅកម្ពុជាជាក្ដីកង្វល់ថ្មី
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ មន្ដ្រីជាង៧០នាក់
មកពីបណ្ដាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល
និងក្រសួងមន្ទីររបស់រដ្ឋាភិបាលដែលពាក់ព័ន្ធបានចូលរួមក្នុង
សិក្ខាសាលាបណ្ដុះបណ្ដាលស្ដីពីគោលនយោបាយឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាបំរែបំ
រួលអាកាសធាតុក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលប្រព្រឹត្ដធ្វើរយៈពេល២ថ្ងៃ
គឺថ្ងៃទី២៧ និង ២៨ ឧសភា នៅសណ្ឋាគារអ៊ីមភើរៀ ។
សិក្ខាសាលានោះសហការរៀបចំដោយ បណ្ដាញកាត់បន្ថយថ្នាំកសិកម្មបណ្ដាញ
វេទិកាបរិស្ថាន បណ្ដាញជីវភាពអាស្រ័យ ព្រៃឈើនិងចំការឈើដាំ
ក្រោមការឧបត្ថម្ភ ពីវេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីកម្ពុជា
។ លោកឈិត សំអាត
នាយកប្រតិបត្ដិវេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីកម្ពុជាបាន
ថ្លែងថា សិក្ខាសាលាដែលមាន រយៈពេលពីរថ្ងៃនេះ
មានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងការបង្កើនការយល់ដឹងអំពីបញ្ហា
បំរែបំរួលអាកាសធាតុដល់អង្គការជាសមាជិកបណ្ដាញ
ធ្វើការសិក្សាទៅលើច្បាប់នានាដែលទាក់ទងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
និងលើក
ទឹកចិត្ដក្នុងការដាក់បញ្ចូលទស្សនៈនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុទៅក្នុង
ផែនការយុទ្ធ សាស្ដ្ររបស់ខ្លួនជាពិសេសដើម្បីពង្រឹង
ទំនាក់ទំនងល្អរវាងអង្គការសមាជិកបណ្ដាញ
និងស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាលដែលបាននិងកំពុង
ធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាបំរែបំរួលអាកាសធាតុនៅកម្ពុជា ។
វេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ស្ដីពីកម្ពុជា
(NGO Forum on Cambodia) គឺជាអង្គការសមាជិកភាព សំរាប់អង្គការជាតិ
និងអន្ដរជាតិដែលមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរ
និងចែកចាយព័ត៌មានគ្នាទៅវិញទៅមកពិភាក្សានិងធ្វើការតស៊ូមតិលើបញ្ហា
ចំបងៗដែលជះឥទ្ធិពលដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជា ។
វេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីកម្ពុជា
មានជំនឿក្នុងការធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីសេដ្ឋកិច្ច និងយុត្ដិធម៌សង្គម
ការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ សមភាពយេនឌ័រ សន្ដិភាព
និងគ្មានអំពើហិង្សា ការប្រើប្រាស់ធនធានធម្មជាតិ ប្រកបដោយនិរន្ដរភាព
និងការអភិវឌ្ឍន៍ ប្រកបដោយសមភាព ។ ការរីកចំរើននៃវិទ្យាសាស្ដ្រ
ធ្វើឱ្យការរស់នៅរបស់ប្រជាជនកាន់តែប្រសើរឡើង
ប៉ុន្ដែក៏មានការបំផ្លិចបំផ្លាញបរិស្ថានពិភពលោកខ្លាំងណាស់ដែរ
ដែលបង្កឱ្យមានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ មានផលវិបាកចំបងចំនួនបីគឺ
ការកើនឡើងសីតុណ្ហភាពផែនដី ការប្រែប្រួលរបបទឹកភ្លៀងនិងជលសាស្ដ្រ
និងការកើនឡើងនូវនីវ៉ូទឹកសមុទ្រដែលមានឥទ្ធិពលលើប្រទេសកំពុង
អភិវឌ្ឍន៍តិចតួច ដូចជាកម្ពុជាយើងនេះជាដើម ។
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍មួយ
ចាំបាច់ត្រូវការអភិវឌ្ឍន៍
ប្រទេសដើម្បីភាពរីកចំរើនផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចឆ្ពោះ
ទៅរកការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ តាមរយៈ ការលើកទឹកចិត្ដវិស័យឯកជន
ឱ្យមកធ្វើវិនិយោគនៅប្រទេសកម្ពុជា
ដែលអាចបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានទៅលើបរិស្ថាន
ជីវចំរុះសុខភាពមនុស្ស សត្វ និងធនធាន
ដ៏សំបូរបែបដែលប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងពឹង អាស្រ័យដើម្បីជីវភាពរស់នៅ
និងជាសន្ដិសុខស្បៀងរបស់ពួកគេ ។ តាមរយៈការសង្កេតឃើញថា
ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជា មានសន្ទុះយ៉ាងលឿន
ដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
អនុញ្ញាតឱ្យមានគំរោងអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើនដូចជា សម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច
គំរោងវារីអគ្គិសនី រោងចក្រអគ្គិសនីប្រើធ្យូងថ្ម សម្បទានរ៉ែ
និងសម្បទានផ្សេងៗទៀត ។
គំរោងអភិវឌ្ឍន៍ទាំងនោះចាំបាច់ទាមទារឱ្យមានការយកចិត្ដទុកដាក់យ៉ាង
ចាំបាច់លើផលប៉ះពាល់ទៅលើសហគមន៍មូលដ្ឋាន ជាពិសេសស្ដ្រី កុមារ
និងជនជាតិដើមភាគតិច ដែលជាក្រុមអ្នកងាយ
រងគ្រោះពីគំរោងវិនិយោគនានាដូចជាការ កាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ
ការបំពុលទឹក ខ្យល់ ដី
ដែលនាំឱ្យប្រព័ន្ធអេកូឡូហ្ស៊ីមានការប្រែប្រួលរួមចំណែកដល់ការ
ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការកើនឡើងនូវកំដៅផែនដី
ដែលជាបញ្ហាដ៏គួរឱ្យបារម្ភសំរាប់អនាគតរបស់ប្រទេសកម្ពុជា
និងពិភពទាំងមូល ។
ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកំពុងបង្កផលប៉ះពាល់
ធ្ងន់ធ្ងរលើផលិតកម្ម កសិកម្ម ធនធានទឹក សុខភាពមនុស្ស ព្រៃឈើ
និងប្រព័ន្ធ អេកូឡូហ្ស៊ី ។ គ្រោះទឹកជំនន់ ភាពរាំងស្ងួត ខ្យល់ព្យុះ
និងគ្រោះមហន្ដរាយធម្មជាតិផ្សេង
ទៀតបានកើតឡើងកាន់តែញឹកញាប់និងខ្លាំងក្លា
ព្រមទាំងផ្ដល់នូវបញ្ហាជាច្រើននៅពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត
ដូចជាដីខូចគុណភាព បាត់បង់ជីវៈចំរុះ ការរេចរឹលនៃព្រៃឈើ
និងបាត់បង់ពូជដំណាំកសិកម្មក្នុងស្រុកជាដើមទាំងនេះបង្កមកពីឥទ្ធិពល
អវិជ្ជមាននៃសារធាតុគីមីមួយផ្នែក ក្នុងចំណោមឥទ្ធិពលដទៃ ជាច្រើនទៀត ។
វិស័យកសិកម្មក៏រួមចំណែកក្នុងការធ្វើឱ្យមានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ផងដែរតាមរយៈការកាប់ព្រៃឈើធ្វើកសិកម្មការប្រើប្រាស់ថ្នាំកសិកម្ម
និងជីគីមី និងការប្រើប្រាស់ទឹកជាដើម ។
ដោយសារប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសកសិកម្ម ដែលមានប្រជាជនប្រមាណ៨៥ភាគរយ
រស់នៅតាមតំបន់ជនបទ
និងប្រមាណជា៨០ភាគរយជាកសិករដែលពឹងផ្អែកលើធនធានធម្មជាតិ
ដើម្បីប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត ។
ដោយឡែកប្រទេសកម្ពុជា
ជាប្រទេសកសិកម្មដែលងាយរងគ្រោះខ្លាំងជាងគេពីការ
ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ។ ប្រទេសកម្ពុជាបានកំណត់យកវិស័យកសិកម្ម
ជាវិស័យមួយដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ដូចមានចែងយ៉ាងច្បាស់
នៅក្នុងយុទ្ធសាស្ដ្រចតុកោណដំណាក់កាលទី ២របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ដោយហេតុថា សេដ្ឋកិច្ចជាតិពឹងអាស្រ័យលើកសិកម្មដើម្បី
រក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ។
កសិកម្មកម្ពុជាពឹងផ្អែកទាំងស្រុុងទៅលើរបបទឹកភ្លៀង
និងរបបទឹកធម្មជាតិ មានដូចជាទឹកជំនន់ប្រចាំឆ្នាំនៃទន្លេមេគង្គ
បឹងទន្លេសាប និងការកើនឡើងនូវកំពស់ទឹកសមុទ្រ ។ អាស្រ័យហេតុនេះ
កសិកម្មនៅកម្ពុជាមានការពាក់ព័ន្ធយ៉ាងខ្លាំងជាមួយការប្រែប្រួល
អាកាសធាតុជាប្រចាំ ដែលមានកើតមាន
ក៏ដូចជាការប្រែប្រួលរបបខ្យល់មូសុងផងដែរ ។
បើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ
(FAO) បង្ហាញថា ប្រជាជនប្រមាណ៧៥ លាននាក់នៅលើពិភពលោក
បានជួបប្រទះ នឹងគ្រោះទុរ្ភិក្ស
ជាពិសេសនៅប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច និងប្រទេសក្រីក្រ
ដែលកត្ដាទាំងនេះបណ្ដាលមកពីផលិតភាពកសិកម្មនៅទាប បញ្ហាខ្វះខាតទឹក
និងដីធ្លីសំរាប់ បង្កបង្កើនផល គ្រោះទឹកជំនន់ និងភាពរាំង ស្ងួត
ដែលបង្កមកពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ។
ក្រៅពីឥទ្ធិពលទៅលើវិស័យកសិកម្ម ព្រៃឈើ
និងធនធានធម្មជាតិ ក៏នឹងត្រូវរេចរឹល
ដោយសារតែការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដែរ។ យើងដឹងហើយថា
ព្រៃឈើមានតួនាទីសំខាន់ណាស់ក្នុងការបន្សុទ្ធខ្យល់ឱ្យល្អសំរាប់
ឱ្យយើងអាចរស់នៅបាន ។ ប៉ុន្ដែនៅប៉ុន្មាន
ទសវត្សចុងក្រោយនេះព្រៃឈើបានត្រូវកាប់បំផ្លាញដោយខុសច្បាប់
និងមួយចំនួនបានត្រូវបាត់បង់ដោយសារតែការធ្វើសម្បទាន
ដីដើម្បីធ្វើការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស។ បើសិនជាគោល នយោបាយ
គ្រប់គ្រងវិស័យនានា ជាពិសេសកសិកម្ម ព្រៃឈើនៅមានចំណុចខ្វះខាតច្រើន
នោះបញ្ហាដែលកើតមានក៏កាន់តែច្រើនឡើងដែរ ។ ដើម្បីកាត់បន្ថយបញ្ហា
នៅក្នុងប្រទេសក៏ដូចជាការរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយឧស្ម័នផ្ទះ
កញ្ចក់ និងផលប៉ះពាល់ដែលកើតឡើង
និងអាចកើតឡើងដោយសារការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ការពិនិត្យឡើងវិញនូវគោលនយោបាយនានា របស់ប្រទេសមានសារសំខាន់ណាស់
ហើយជាពិសេសគឺការចូលរួមរបស់សង្គមស៊ីវិលក្នុងការពិនិត្យ
និងផ្ដល់មតិយោបល់ទៅលើគោលនយោបាយទាំងនោះ ដើម្បីឱ្យគោលនយោ
បាយនោះរឹតតែមានប្រសិទ្ធភាព តម្លាភាព
និងឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហារបស់ប្រទេសផងដែរ។
បច្ចុប្បន្ននេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានបង្ហាញ
ឱ្យឃើញពីឆន្ទៈនយោបាយដើម្បីដោះ ស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុដោយ
ឈរលើគោលការណ៍ចំបងៗរបស់អនុសញ្ញា
ក្របខណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីការ ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
ទោះបីជាមានការ ខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ព្រមទាំងបណ្ដាដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ អង្គការមិន មែនរដ្ឋាភិបាលជាតិ
និងអន្ដរជាតិ និងវិស័យ ឯកជន
ក៏នៅតែទាមទារឱ្យមានការចូលរួមយ៉ាងសកម្មពីសំណាក់អង្គការមិនមែនរ
ដ្ឋាភិបាល ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប តាមរយៈការស្វែង
និងប្រើប្រាស់ចំណេះដឹងដើម្បីបន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ដើម្បីចូលរួមស្វែងរកដំណោះស្រាយខណៈដែលកំពុងជួបប្រទះ ។
No comments:
Post a Comment